ریشه بیشتر مشکلات انسان، نگاه نادرست به خدا و زندگی است

به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین انصاریان استاد حوزه علمیه، روز پنجشنبه در جلسه اخلاقی که در حسینیه آیت‌الله علوی تهرانی برگزار شد، با استناد به آیات قرآن کریم و روایات اهل‌بیت(ع)، به تبیین ریشه‌های سعادت و شقاوت انسان پرداخت و تأکید کرد: بسیاری از مشکلات اقتصادی، اجتماعی و روانی انسان‌ها نتیجه نگاه نادرست به خدا، جهان و زندگی است، نه خواست و اراده الهی.

وی با اشاره به روایتی مهم از امیرالمؤمنین علی(ع) گفت: امام علی(ع) در این روایت، سه مسیر را پیش روی انسان قرار می‌دهند و تصریح می‌کنند هر انسانی ـ زن یا مرد، پیر یا جوان ـ در هر زمان اگر این راه‌ها را طی کند، به سعادت می‌رسد؛ «ثلاثٌ من فُضیٰ علیها سَعِد». محور اصلی این سعادت، نوع نگاه انسان به زندگی و حوادث آن است.

استاد انصاریان افزود: نگاه انسان یا مثبت است یا منفی. نگاه مثبت، فقط از طریق قرآن و روایات اهل‌بیت(ع) به دست می‌آید. انسانی که با قرآن زندگی می‌کند، حتی در سخت‌ترین شرایط، خدا را متهم نمی‌کند و جهان را دشمن خود نمی‌بیند. اما انسانی که از قرآن فاصله بگیرد، با کوچک‌ترین فشار اقتصادی یا اجتماعی، نگاهش به خدا، جهان و خودش منفی می‌شود.

معلم قرآن با استناد به آیات سوره فجر گفت: قرآن نمونه روشنی از نگاه منفی انسان را بیان می‌کند. وقتی فردی که سال‌ها در رفاه بوده، دچار تنگنای اقتصادی می‌شود، به‌جای اصلاح رفتار خود، خدا را متهم می‌کند و می‌گوید: «ربی اهانن»؛ پروردگارم مرا خوار کرد، آبرویم را برد، مرا تحقیر کرد. در حالی که خداوند بلافاصله پاسخ می‌دهد: «کلا»؛ این داوری تو باطل است و نسبت ناروا به خداست.

وی تأکید کرد: خداوند صریحاً اعلام می‌کند که من بندگانم را برای تحقیر، بی‌آبرویی و له‌کردن در مضیقه قرار نمی‌دهم. اگر سختی آمده، منشأ آن جای دیگری است. مشکل از خدا نیست؛ مشکل از رفتار، نگاه و انتخاب‌های خود انسان است.

حجت الاسلام والمسلمین افزود: قرآن جهان را موجودی باشعور معرفی می‌کند. جهان می‌فهمد، درک می‌کند و نسبت به رفتار انسان واکنش نشان می‌دهد. وقتی انسان ظلم می‌کند، حق دیگران را می‌خورد و بی‌تفاوت می‌شود، این رفتارها در ساختار زندگی او بازتاب پیدا می‌کند و به‌صورت گره، بن‌بست و فشار ظاهر می‌شود.

وی با اشاره به نقش قرآن در حل مشکلات گفت: قرآن پر از کلید است؛ کلید حل مسائل فردی، خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی. اما انسان به‌جای مراجعه به این کلیدها، راحت‌ترین راه را انتخاب می‌کند: متهم کردن خدا.

استاد اخلاق حوزه علمیه با نقل خاطره‌ای از آیت‌الله العظمی بروجردی بیان کرد: تاجری متدین که به‌ظاهر کسب‌وکار سالمی داشت، دچار بن‌بست شدید اقتصادی شده بود. او نزد آیت‌الله بروجردی رفت و گفت نه حرام خورده‌ام، نه ربا گرفته‌ام، اما زندگی‌ام قفل شده است. آیت‌الله بروجردی بدون مقدمه فرمود: خمس مالت را بده. آن فرد گفت چیزی ندارم؛ چرخ زندگی نمی‌چرخد. اما مرجع بزرگوار تأکید کرد که راه حل همین است.

حجت الاسلام والمسلمین انصاریان ادامه داد: آن تاجر خمس را پرداخت و یک سال بعد بازگشت و گفت نه‌تنها زندگیم راه افتاده، بلکه سود هم کرده‌ام. آیت‌الله بروجردی تشخیص داده بود که مشکل این فرد، رنج قلب امام زمان(عج) است؛ چون حق ایشان را خورده بود. وقتی دل ولیّ خدا راضی شد، گره‌ها باز شد.

وی سپس به تشریح آیات سوره فجر پرداخت و گفت: خداوند چهار عامل اصلی فروپاشی انسان را معرفی می‌کند. نخست، اکرام نکردن یتیم؛ یتیمی که در جامعه رنج می‌برد و نادیده گرفته می‌شود. دوم، بی‌تفاوتی نسبت به اطعام مسکین؛ اینکه انسان نه خودش به فقرا کمک می‌کند و نه دیگران را به این کار تشویق می‌کند. سوم، بلعیدن ارث دیگران؛ با زور، سندسازی و رانت، حق خواهر، برادر و بستگان را خوردن. چهارم، عشق افراطی و سیری‌ناپذیر به پول؛ «و تحبون المال حباً جمّا».

استاد حوزه علمیه تأکید کرد: قرآن می‌گوید شما قلبتان را تا لبه از عشق پول پر کرده‌اید؛ جایی برای محبت خدا، انبیا، اهل‌بیت(ع)، قرآن و کار خیر باقی نگذاشته‌اید. بعد وقتی نتیجه این رفتارها به شکل بحران و فشار ظاهر می‌شود، خدا را متهم می‌کنید.

وی افزود: خداوند می‌فرماید آیا من به تو اهانت کردم یا خودت با این رفتارها خودت را زمین زدی؟ آیا من زندگی‌ات را خراب کردم یا خودت با ظلم و بی‌عدالتی، جهان را علیه خودت فعال کردی؟

استاد انصاریان با اشاره به آیه «ما أصابک من حسنة فمن الله و ما أصابک من سیئة فمن نفسک» گفت: هر خیری که به انسان می‌رسد، از جانب خداست و هر بدی که گریبان او را می‌گیرد، محصول عملکرد خود اوست. اگر انسان زندگی‌اش را با این معیار تنظیم کند، به بن‌بست نمی‌رسد.

حجت الاسلام والمسلمین انصاریان تصریح کرد: قرآن انسان را از نگاه لحظه‌ای نجات می‌دهد. قرآن انسان را آینده‌نگر و آخرت‌بین می‌کند. مؤمن واقعی فقط ایمان ندارد؛ یقین به آخرت دارد. به همین دلیل قرآن می‌فرماید: «و بالآخرة هم یوقنون».

وی افزود: خداوند حتی به حضرت موسی(ع) در آغاز رسالتش تأکید می‌کند که قیامت حتمی است و هشدار می‌دهد کسی تو را از یقین به آخرت باز ندارد، زیرا نتیجه آن هلاکت است. عاقبت‌بینی، انسان را نجات می‌دهد و بی‌عاقبتی، ریشه سقوط است.

استاد انصاریان در ادامه گفت: انبیا و اولیا اهل مشکل بودند، اما مشکلاتی که دیگران به آن‌ها تحمیل کردند، نه مشکلاتی که خودشان ساخته باشند. امام حسین(ع) نمونه کامل عاقبت‌بینی است که هر روز آثارش در تاریخ، وجدان بشر و حرکت‌های آزادی‌خواهانه جهان بیشتر آشکار می‌شود.

حجت الاسلام والمسلمین انصاریان در پایان تأکید کرد: قرآن نزدیک به هزار آیه درباره قیامت، برزخ و سرانجام انسان دارد. کسی که عاقبت‌بین باشد، شقی نمی‌شود. سعادت، محصول نگاه الهی، رعایت حقوق مردم، توجه به یتیم و مسکین، و رهایی از اسارت پول است؛ همان مسیری که امیرالمؤمنین علی(ع) پیش روی انسان قرار داده است.

انتهای پیام/